Bảo tồn văn hóa trong các sản phẩm du lịch: Góc nhìn từ các công trình kiến trúc đậm giá trị lịch sử, văn hóa
Văn hóa là “sức mạnh mềm” để khẳng định vị thế quốc gia, là tấm gương phản chiếu sức mạnh, sự phát triển và tầm ảnh hưởng toàn cầu của một quốc gia. Bởi vậy việc bảo tồn những giá trị lịch sử, văn hóa là trách nhiệm của tất cả mọi lĩnh vực, trong đó có du lịch.
Khi kiến trúc sắm vai “đại sứ văn hóa”
Văn hóa không chỉ là tài nguyên du lịch, là yếu tố quan trọng để phát triển năng lực cạnh tranh của điểm đến mà còn chính là động lực cho phát triển du lịch. Song song, kiến trúc và du lịch lại được đánh giá là có mối quan hệ gắn bó bền chặt. Các công trình kiến trúc độc đáo, có điểm nhấn riêng sẽ trở thành sản phẩm du lịch mới lạ, hút khách, đem về nguồn thu cho ngành công nghiệp không khói.
Bởi như kiến trúc sư nổi tiếng Kerry Hill khẳng định “Kiến trúc là sự tiếp nối trường tồn của truyền thống văn hóa và vật liệu địa phương. Mỗi công trình đều được thiết kế ấn định cho chính bối cảnh và địa điểm của nó.”
Trên thế giới, việc đưa những dấu ấn văn hóa truyền thống vào phát triển các sản phẩm du lịch với điểm nhấn là kiến trúc đã được áp dụng rộng rãi và thành công, tạo thêm động lực cho ngành du lịch phát triển.
Tiêu biểu, Thái Lan vốn được mệnh danh là xứ sở chùa Vàng, nổi tiếng với những công trình kiến trúc Phật giáo tạo được bản sắc riêng, nhờ đó du lịch tâm linh trở thành một trong những loại hình được ưa chuộng nhất tại quốc gia này. Những quần thể tâm linh dọc dòng sông Chao Phraya như chùa: Wat Arun, Wat Suthat, Wat Phra Kaew, Wat Pho, Wat Arun… luôn là điểm phải đến tại thủ đô Bangkok không chỉ bởi giá trị tín ngưỡng mà còn bởi kiến trúc độc bản kế thừa trọn vẹn những tinh hoa văn hóa bản địa và có chứa đựng những truyền thuyết mang dấu ấn lịch sử hấp dẫn.
Hay một “thiên đường du lịch nghỉ dưỡng” đã và đang làm rất tốt việc chứng minh bài toán: kiến trúc mang dấu ấn văn hóa truyền thống sẽ hút khách nhờ tính độc đáo, tinh tế và khác biệt đó là Bali (Indonesia). Những resort nổi tiếng tại đây phần lớn đều được thiết kế dựa trên một công thức chung đó là tôn vinh đặc tính bản địa. Ví như, resort Kamandalu được cả thế giới biết đến sau bộ phim Eat, Pray, Love của Julia Roberts tiếp đón du khách bằng những dãy nhà sàn kiểu Bali trải dài qua những cung ruộng bậc thang xanh mướt. Hoặc resort Hoshinoya Ubud sẽ dẫn du khách vào khung cảnh xanh tươi của núi rừng Bali, mô phỏng một ngôi làng truyền thống, với nhiều chi tiết đậm chất Bali và hồ bơi tựa như một dòng suối giữa rừng.
Trong khi, tại Pháp, nhiều công trình kiến trúc đã trở thành biểu tượng vượt thời gian, vượt không gian để kết nối nước Pháp với cả thế giới và luôn nằm trong top những điểm du lịch đông khách bậc nhất như Tháp Eiffel, Nhà thờ Đức Bà Paris, Bảo tàng Louvre hay Palais Garnier - nhà hát opera nổi tiếng toàn cầu.
Tổng hòa, bộ ba kiến trúc - văn hóa - du lịch khi kết hợp hài hòa, đúng hướng có thể đánh giá là công thức thành công quen thuộc, và đưa ngành du lịch tiệm cận gần hơn mục tiêu: phát triển bền vững.
Tổ chức Du lịch thế giới dự báo, đến năm 2030, có tới 54% khách đi du lịch với mục đích tham quan, giải trí, nghỉ dưỡng. Một trong những yếu tố hấp dẫn nhất của một điểm đến là các giá trị văn hóa truyền thống. Việc khai thác tốt nét đặc trưng văn hóa sẽ đưa công trình nghỉ dưỡng thành nơi mang cá tính độc nhất, góp phần đáng kể vào việc quảng bá, phát triển cũng như bảo tồn văn hóa địa phương – một mối quan hệ tương hỗ thúc đẩy sự phát triển. Bởi vậy, không sai khi khẳng định phát triển du lịch gắn liền với văn hóa cũng là một trong số công thức thành công của ngành du lịch trong tương lai.
Hành trình “Mang thế giới đến Việt Nam và đưa Việt Nam ra thế giới”
Phát triển du lịch gắn với bảo tồn, phát huy các giá trị di sản văn hóa là chủ trương từ lâu đã được Đảng, Nhà nước xác định. Văn hóa, trong quá trình Việt Nam hội nhập ngày càng sâu rộng với thế giới, cũng đang từng bước chứng tỏ “sức mạnh mềm” của nó, đặc biệt là trong lĩnh vực Du lịch.
Tại Việt Nam, văn hoá nghệ thuật vẫn luôn là hồn cốt của dân tộc, luôn được coi trọng và tôn vinh theo suốt chiều dài lịch sử. Vai trò và ảnh hưởng to lớn của văn hóa trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước cũng đã từng được khẳng định ngay từ Hội nghị văn hóa toàn quốc tháng 11/1946 bởi Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Văn hóa soi đường cho quốc dân đi”. Tư tưởng đó được thể hiện xuyên suốt qua các giai đoạn lịch sử của đất nước và ngày nay, vai trò của văn hóa ngày càng được nhìn nhận đầy đủ và sâu sắc hơn.
Những năm gần đây, bên cạnh nỗ lực của Đảng, Nhà nước, các Bộ ban ngành trong bảo tồn, phát huy và giữ gìn những giá trị văn hóa, di sản; không ít doanh nghiệp tư nhân cũng đã cho thấy sự tích cực của mình trong việc đưa văn hóa vào phát triển sản phẩm du lịch, đặc biệt là qua các dấu ấn về kiến trúc. Trong đó, có Sun Group.
16 năm qua, không chỉ góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh và nâng tầm vị thế điểm đến đất nước thông qua các công trình chất lượng, đẳng cấp và khác biệt, Sun Group còn chú trọng kế thừa và góp phần lan tỏa những giá trị văn hóa truyền thống cùng với bảo tồn những giá trị lịch sử.
Ngay từ khâu thiết kế các công trình, Sun Group đã luôn yêu cầu các nhà tư vấn thiết kế trong nước và quốc tế nghiên cứu, đưa yếu tố văn hóa bản địa, nét đặc trưng vùng miền và yếu tố nghệ thuật vào các thiết kế, nhằm tạo nên các công trình khác biệt, độc đáo mang dấu ấn văn hóa bản địa, giúp quảng bá văn hóa Việt Nam.
Một trong số đó là Intercontinental Danang Sun Peninsula Resort - khu nghỉ dưỡng đầu tiên của Sun Group tại Việt Nam. Khu nghỉ dưỡng được chắp bút bởi KTS nổi tiếng Bill Bensley này thể hiện tinh thần tôn trọng và tôn vinh văn hoá bản địa Việt Nam với những thiết kế thấm đẫm văn hóa Việt trong từng chi tiết.
Hình ảnh chiếc nón lá truyền thống sử dụng cho thiết kế các khu vực phòng ăn tại nhà hàng Citron và đèn trang trí; Thiết kế toilet của nhà hàng Citron gợi về hình ảnh lò gạch cũ ở làng gốm Bát Tràng; Tất cả các khu vực phòng tắm trong biệt thự được thiết kế với hình dáng chiếc đèn lồng Hội An truyền thống… Đó chỉ là một vài ví dụ rất nhỏ về nét văn hóa Việt được gìn giữ và nâng tầm đến mức thượng thừa sang trọng, trong thiết kế của “Khu nghỉ dưỡng sang trọng hàng đầu thế giới” bốn năm liên tiếp (2014-2017) này.
Khu du lịch Sun World Fansipan Legend cũng là một minh chứng điển hình cho tinh thần giữ gìn, bảo tồn và phát huy văn hóa truyền thống của Sun Group. Điểm nhấn lớn nhất là quần thể kiến trúc tâm linh trên đỉnh Fansipan với 12 công trình kiến trúc văn hoá được thiết kế mang dáng dấp của những ngôi chùa Việt cổ xưa từ thế kỷ 15, 16. Sun Group đã kỳ công sử dụng vật liệu xây dựng quần thể tâm linh Fansipan là những phiến đá, những cột gỗ tứ thiết cùng hàng trăm tấn đồng, vừa để đảm bảo sự trường tồn với thời gian, nhưng cũng để tái hiện “nguyên bản” hết mức có thể những tinh hoa của kiến trúc Chùa Việt từ cả trăm năm trước…
Và cũng tại xứ mù sương Sa Pa, một công trình khác của Sun Group cũng đã thu hút sự quan tâm không nhỏ của giới yêu văn hóa và kiến trúc đó là Hôtel de la Coupole – MGallery, cú bắt tay lần thứ 2 của Sun Group và Bill Bensley.
Hotel de la Coupole – MGallery lấy cảm hứng từ nét văn hoá bản địa của các dân tộc vùng cao ở Sa Pa, để tạo ra một phong cách thiết kế độc đáo có một không hai. 249 phòng khách sạn được kiến trúc sư lừng danh Bill Bensley khoác lên những sắc màu, họa tiết sống động của văn hóa Tây Bắc và vẻ đẹp Pháp sang trọng, quyến rũ, để kể câu chuyện về cuộc sống của người Pháp giữa những bộ tộc Sa Pa như H’Mong, Dao… những năm 1920-1930, là sự kết hài hòa giữa vẻ đẹp sang trọng của một nước Pháp hoa lệ với vẻ hoang dã và rực rỡ của núi rừng Tây Bắc, Việt Nam.
Tiêu biểu, tại đây Bill Bensley đã khéo léo sử dụng màu sắc, họa tiết thổ cẩm vào thiết kế tường, cột; sử dụng hình ảnh trang phục của người dao ở Sa Pa để phối màu và tạo đồ vật trang trí nội thất trong mỗi phòng nghỉ… Tinh tế và độc bản, không ngạc nhiên khi khách sạn này liên tiếp nhận được những giải thưởng danh giá về kiến trúc như Khách sạn có thiết kế hàng đầu thế giới; Khách sạn biểu tượng của thế giới hay Khách sạn có kiến trúc sang trọng hàng đầu thế giới.
Với triết lý “đứng trên vai những người khổng lồ” - chọn hợp tác với những đối tác danh tiếng, đứng hàng top của thế giới, Sun Group đã nỗ lực mang về Việt Nam những công nghệ tốt nhất, thiết kế tốt nhất, dịch vụ chất lượng nhất, kiến tạo nên những công trình thật sự đẳng cấp. Cùng với đó, việc đưa các đặc trưng văn hóa, nghệ thuật chắt lọc từ các tinh hoa truyền thống cũng là một cách để làm du lịch văn hóa, tạo nên trải nghiệm riêng biệt cho du khách. Đây cũng là cách để "Mang thế giới đến Việt Nam và đưa Việt Nam ra thế giới" - một trong những phương châm mà Sun Group và nhiều doanh nghiệp làm du lịch chuyên nghiệp đã và đang theo đuổi.
